FILMA VIZATIMORË NË SHQIP ME PËRMBAJTJE EDUKATIVE 

                                             LEPURUSHI DHE UJKU BABADIMËR

VOTIMI NË PYLL

LEPURI DHE KETRI

PËRRALLA PËR FËMIJË

TAKU TOROLLAKU

autor: Sami Murtezai

                                                (Për të shikuar përrallën, kliko në foton sipër)

       Na ishte njëherë një djalë me emrin Taku. Ai jetonte i vetëm në një shtëpi të vjetër. Prindërit nuk i kishte gjallë,  kështu që ai ishte i detyruar të kujdesej për veten e tij.  Ai punonte si bari. Çdo mëngjes zgjohej herët  dhe  i dërgonte delet të kullosin. Ai kishte shumë  dëshirë të shkojë në shkollë , por nuk kishte mundësi se punonte nga mëngjesi deri në darkë.  Prandaj   merte libra me vete  për t`i lexuar gjatë ditës. Taku kishte edhe një fyell që i binte aq këndshëm sa që çdokush që e dëgjonte, binte në gjumë përnjëherë.  Kështu  ai e kalonte kohën, herë duke lexuar herë duke i rënë fyellit.  Por kur   kthehej për në shtëpi,  të gjithë fëmijët e fshatit e ngacmonin. E thirnin Taku torollaku. Por,  jo vetëm kaq, ata e gjuanin edhe me gurë,. Kjo e mërziste aq shumë Takun sa që një ditë vendosi të largohej përgjithmonë nga fshati. U nis kah pylli. Ecte e ecte pa e ditur nga po shkon.  Nata ra dhe ai nga lodhja u shtri pranë një druri dhe e zuri gjumi. Kur agoi dita,  aty pranë kaloi një druvar. Ai  sa e pa Takun, iu afrua dhe e zgjoi. Taku ia tregoi arsyen pse ndodhej aty. Druvarit i erdhi keq dhe e mori në shtëpinë e tij, në të cilën banonte me gruan. Ata ishin në moshë dhe nuk kishin femijë. I thanë  Takut se nëse kishte dëshirë,  mund të qëndronte në shtëpinë e tyre. Taku pranoi.  Ai çdo ditë bashkë me druvarin shkonin për dru. Shpesh herë kalonin pranë pallatit  mbretëror, në të cilën jetonte një  mbret  i cili kishte hall të madh,  nuk e zinte gjumi për një  kohë të gjatë. Keshtu ai urdheroi shërbëtorët e tij të lajmërojnë të gjithë banorët e asaj ane, se nëse dikush kishte  ilaç që ta vëndojë në gjumë.  Kur dëgjoi Taku, iu kujtua fyelli dhe vendosi të shkojë. Druvari nuk e lejonte të shkojë  se mbreti do ti denojë  keq ata që nuk arrijnë  ta vënë  në gjumë. Por, Taku  ishte i vendosur dhe u nis. Kur e pa mbreti u habit dhe e pyeti se me çfarë  ilaçi  do ta vë  në gjumë.   Taku i tha se me ndihmën e fyellit dhe filloi ti bie.  Pas një  kohe të shkurtër, mbretin e zuri gjumi.  Taku u largua nga Pallati. Mbreti fjeti plot tre ditë  rresht dhe kur u zgjua, e kërkoi djalin. U tha rojeve  ta gjejnë dhe ta sjellin menjëherë. Rojet e kërkuan shtëpi në  shtëpi , derisa arritën te shtëpia e druvarit. I thanë druvarit se kishin urdhër nga mbreti që ta marrin djalin. E morën Takun dhe u larguan.  Druvari u mërzit shumë, mendoi se e morën që ta dënojnë.  Rojet e dërguan Takun në pallat. Mbreti e falenderoi djalin dhe i dha disa flori si shpërblim. I tha se nëse kishte dëshirë mund të banonte  në pallatin mbretëror. Taku pranoi, por i tha se nëse kishte mundësi t`i merrte me vete edhe druvarin dhe gruan e tij. Mbreti pranoi.  Kështu Taku vazhdoi të jetojë në pallatin mbretëror. Çdo natë   vinte në  dhomën  e mbretit dhe me fyellin e tij e vinte në gjumë. Mbreti nuk kishte femijë dhe një  ditë i tha Takut,  nëse do kishte dëshirë  të  bëhet princ  i mbretërisë. Taku u gëzua shumë, i dukej sikur  ishte në ëndërr.  Kështu Taku u bë princi i mbreterisë.  Një ditë Takut iu kujtua fshati i tij i lindjes dhe vendosi të shkojë atje.  Ishte hera e parë që fshatin  e  vizitonte një princ.  Të gjithë fëmijët e fshatit dolën që ta shohin princin në kal.  Ata nuk e njohën Takun, se kishin kaluar 2 vite, por ai  njohu të gjithë. Pasi u  tregoi, u habitën të gjithë se si kishte arritur të bëhet princ. Njëherësh u ndien  të turpëruar  dhe i kërkuan  falje që e kishin ngacmuar dikur. Taku i përqafoi të gjithë dhe u shpërndau plot dhurata që i kishte marr me vete… 

                              LIQENI I PËRBINDËSHIT

                                                                autor: Sami Murtezai

(Për të shikuar përrallën, kliko në foton sipër)

Na ishte njëherë një djalë me emrin Luli . Ai ishte  shumë i zgjuar dhe i urtë, por kishte një problem të madh . Ishte shumë i shkurtër. Saherë do dilte të luajë në rrugë, të gjithë fëmijët e përqeshnin, e  thirrnin Luli shkurtabiqi , Luli picimuli. Për këtë arsye, ai nuk dilte shpesh nga shtëpia. Pëlqente të qëndrojë brenda në shtëpi dhe të lexojë ndonjë libër. Dhe ashtu një ditë duke kërkuar libër për të lexuar, pa  një libër me titull “Liqeni i përbindëshit”. E hapi librin dhe filloi të lexojë:

“Përtej nëntë maleve dhe nëntë fushave ndodhet liqeni i përbindëshit. Uji i këtij liqeni është i veçantë, sepse çdokush që do pijë ujë nga ky liqen, trupi i tij rritet menjëherë! Por këtë liqen e ruan një përbindësh i madh, i cili nuk lejon askënd ti afrohet liqenit…”

 Pasi e lexoi këtë, e pyetin nënën e tij:

      -Mami, a ke dëgjuar ti për liqenin e përbindëshit ?

     - Po. – Iu përgjigj mami.

     - A është e vërtet se uji i këtij liqeni të rrit trupin? – Pyeti përsëri Luli.

     - Po. Por, askush nuk guxon të shkojë atje, sepse atë e ruan një përbindësh i madh dhe kush ka shkuar, nuk është kthyer gjallë prej atje.

        Nga ai çast, Lulit gjithë kohës mendja i rrinte te liqeni i përbindëshit. Kishte shumë dëshirë të shkojë dhe të pijë ujë nga liqeni që trupi i tij të rritet. Çdo ditë bënte plane se si të shkojë andej. Dhe një ditë vendosi të shkojë.

        - Nesër në mëngjes do të nisem. -Tha me vete Luli.

E mbushi çantën me ushqim, mori edhe një shishe dhe herët në mëngjes, pa i treguar askujt u nis...

       Ecte pa pushim. Pas një rruge të gjatë, filloi të ndjejë lodhje. Edhe ushqimi që e kishte marrë me vete iu mbarua.  Nga lodhja,  filluan edhe  këmbët t`i dhembin. U ul pranë një druri për të pushuar.  Aty pranë e kishte shtëpinë një lepur.  Ai kur e pa Lulin ashtu të lodhur, e thirri brenda. Luli ia tregoi arsyen pse ndodhej aty. Lepuri u habit kur dëgjoi për liqenin dhe i tha se edhe ai kishte dëshirë të jetë më i madh dhe iu  lut  Lulit që të shkojë me të. Luli pranoi. Të nesërmen , herët në mëngjes morën ushqim me vete dhe u nisën. Rrugës  duke ecur panë një zog shqiponje që kishte rënë nga foleja dhe një dhelpër që i afrohej ta rrëmbejë. Luli vrapoi dhe dhelpra iku nga frika. E mori zogun që ta vendosë në fole. Por në atë moment erdhi shqiponja e madhe, e cila iu vërsul Lulit duke menduar se po ia rrëmben zogun. Por, zogu i tregoi shqiponjës se Luli me lepurin e shpëtuan nga dhelpra. Shqiponja i falenderoi dhe i tha se nëse ndonjëherë do të kenë nevojë per të, të fishkëllejnë tri herë dhe ajo do të vijë menjëherë. U përshëndetën dhe vazhduan rrugën.

        Ecen e ecen pa pushim, ditë e natë. Edhe ushqimi që kishin marrë me vete u harxhua. U lodhën aq shumë sa që nuk mund të vazhdonin tutje. U ulën për të pushuar. Aty pranë e kishte shtëpinë një ketër. Ai kur i pa, i pyeti çfarë ka ndodhur me ta. Pasi ia treguan arsyen pse ndodheshin aty , ketri i pranoi brenda. U dha edhe ushqim te hanë dhe i pyeti nëse do pranonin  ta merrnin edhe atë në udhetimin e tyre, se edhe ai kishte shumë dëshirë të jetë më i madh. Ata pranuan. Të nesërmen, herët në mëngjes morën ushqim dhe u nisën.

         Pasi bënë një rrugë të gjatë, vendosën të pushojnë e të hanë ushqim.  U ulën mbi disa gurë. Aty nën gurë ndodhej një vrimë miu. Miu sapo e nuhati ushqimin, doli nga vrima dhe e mori ushqimin pa u vërejtur. Ata u habitën se si u zhduk ushqimi që e kishin aty pranë!  

                 -Po tani çfarë do të bëjmë pa ushqim! Nuk do mund të arrijmë deri te liqeni!  - Tha lepuri.

                  - Do të mbesim të vegjël përgjithmonë!-Tha ketri.

              Miu e dëgjoi bisedën e tyre dhe doli nga vrima. U tha se nëse e pranonin ta merrnin edhe atë te liqeni, do t`ua kthente ushqimin.  Ata e pranuan. Hëngrën pak nga ushqimi dhe u nisën.

              Ecën e ecën pa pushim. Filluan të ndjejnë lodhje, sidomos miu, i cili  mbetej gjithmonë pas tyre.

                 -Eja, shpejto pak! -I tha Luli miut.

            Miu u ndal dhe tha se nuk mund të vazhdonte më. Luli e mori miun dhe e futi në xhepin e pantallonave. Vazhduan të ecin. Por, ngadal ngadal të gjithë filluan të ndjejnë lodhje. Edhe ushqimi që e kishin u mbarua. U lodhën aq shumë, saqë nuk mund t`i lëviznin këmbët. U ndaluan pranë një guri të rraskapitur dhe të pashpresë se do të arrijnë tek liqeni. Por në një moment, Lulit iu kujtua shqiponja dhe vendosën ta thirrin. Duhej të fishkëllenin tri herë, por askush nuk kishte fuqi ta bëjë këtë, sepse nga lodhja, mezi u dilte zëri. Atëherë vendosën që të tre të fishkëllejnë nga një herë. Mblodhën forcë dhe secili fishkëlleu nga një herë. Pritën pak, por shqiponja nuk vinte!

-Me siguri nuk na ka dëgjuar. -Tha lepuri.

- Mbase është larg dhe i duhet kohë që të vijë. -Tha Luli.

      Vërtet pas pak erdhi shqiponja.  Ajo i pyeti se për çfarë kishin nevojë.  Ata i kërkuan shqiponjës që t`i dërgojë te liqeni i përbindëshit. Shqiponja u tha se është shumë veshtirë per të, por ngaqë  ia kishin shpëtuar jetën zogut të saj, do të mundohet  t`i dërgojë atje. Dhe u nisën. Kur arritën tek liqeni, shqiponja i zbriti dhe u largua menjëherë, nga frika se mos vijë përbindëshi. Dhe vërtet, pas pak çastesh u shfaq përbindëshi. Ai sa i pa menjëherë u doli përpara.

             -Kush jeni ju dhe si guxoni t`i afroheni liqenit tim?! -U tha përbindëshi dhe i kapi të tre në një dorë dhe i mbylli në një kafaz.

            - Obobo çfarë na gjeti. -Tha lepuri!

             -Të mjerët ne, mbaruam.  -Tha ketri.

              -Mos u mërzitni. -Ua ktheu miu, duke dalur nga xhepi.                -Sapo ta zërë gjumi përbindëshin, do të shkoj t`ia mar çelsin e kafazit dhe do dalim prej këtu.

     Pas një kohe, përbindëshi u shtri dhe e zuri gjumi. Miu doli nga kafazi, iu afrua përbindëshit  me kujdes dhe me dhëmbët e tij e këputi perin dhe e mori çelsin. E hapën derën dhe dolën nga kafazi.

           -Të ikim sa më shpejt prej këtu.  -Tha lepuri.

             -Jo, Tha Luli.

               -Nuk ik prej ketu pa me pi ujë nga liqeni. Do shkoj të mbush ujë. -Tha duke e nxjerr shishen nga çanta.

                  -Por, është rrezik se mund të zgjohet përbindëshi. -Tha ketri.

                -Do të shkoj unë se jam i vogël dhe nuk do të më vërejë përbindëshi. -Tha miu dhe e mori shishen nga çanta e Lulit dhe shkoi te liqeni. E mbushi me kujdes dhe pa e vërejtur përbindëshi, u kthye te shokët që e pritnin me padurim. I pari e mori Luli. Sapo piu nga shishja, trupi i tij u rrit përnjëherë. Pas tij edhe ketri piu nga shishja, pastaj lepuri e në fund edhe miu. Të gjithë u rritën aq sa kishin dëshirë të jenë. Por, në shishe mbeti akoma ujë dhe miu vendosi ta pijë të gjithë. Por pas pak, trupi i tij u rrit shumë!

            - Obobo sa i madh u bëra! -Tha miu i habitur. Por, i pëlqeu vetja i madh.

             -Tani mos u mërzitni për t`u kthyer në shtëpi, se do ju mbaj unë në shpinën time.  -Tha miu dhe i hypi të tre mbi shpinë dhe u nisën të gëzuar  për në shtëpi.

 Kur Luli arriti në shtëpi, nëna e tij, e cila ishte mërzitur shumë për Lulin, kur e pa u gezua pamasë!

     -O biri im u kthye në shtëpi! Po sa qënke rritur! E si kështu?!

 -Pyeti ajo e habitur.

-       Eh mami, gjithçka që e dëshiron shumë, mund ta arrish në jetë, sado e veshtirë të jetë, veç nëse ke vullnet dhe përpiqesh deri në fund. – Iu përgjigj Luli dhe e përqafoi…

                                       GJELI I GONIT

                                                                autor: Sami Murtezai

                                             (Për të shikuar përrallën, kliko në foton sipër)

           Na ishte njëherë një fshat, shumë kohë më parë, atëherë kur s'kishte  as televizor, as veturë, as telefon, as edhe orë për t`u zgjuar. Këtë punë e bënin gjelat...

          Çdo shtëpi kishte nga një gjel. Edhe familja e Gonit kishte një gjel të mrekullueshëm

         Çdo ditë herët në mëngjes, në të njëjtën kohë gjeli këndonte…

        ( kikiriku....kikiriku...)       

        Dhe e zgjonte babain e Gonit, i cili ishte druvar, për të shkuar në mal....

Kështu ndodhte çdo ditë, përderisa një ditë gjeli u sëmurë dhe i iku zëri.

Ai u përpoq të këndojë...

       ( hi..hi..iu. i..hi..hiu...)

       Por më kot, zëri nuk i dilte...

Atë ditë babai i Gonit u zgjua vonë, duke menduar se nuk e ka dëgjuar gjelin.

Goni e kuptoi se gjeli ishte sëmurë dhe i jepte çaj të pijë.

      - Pij se është me mjaltë, të bën mirë! 

Por edhe ditën tjetër e njëjta  gjë ndodhi.  Gjelit nuk i dilte zëri…

     

      ( hii ii iu )

      Babai i Gonit përsëri u zgjua vonë dhe i inatosur bërtiti:

   

 

-      Ah more gjel, të paska ardhur fundi. Kur do të këthehem në shtëpi do të pjek në furrë!

    Goni e dëgjoi babain dhe sapo ai u largua shkoi te gjeli:

  - Ik gjel sa më shpejt! Ik mos të gjejë babi kur të këthehet!    Ik!   Largohu! - I tha Goni.

      Gjeli u largua kah pylli. I gjori nuk dinte nga të shkojë. Nuk dinte ku të fshihet. Nata po afrohej dhe gjeli  frikësohej edhe më shumë...

         Erdhi mëngjesi. Gjeli akoma qëndronte në të njëjtin vend i frikësuar. Aty pranë e kishte shtëpin ketri...

       - Çfarë kërkon këtej o gjel?! - E pyeti ketri.

  

        (hi hiu...) 

      - Of, të paska ikur zëri?! Eja më shpejt futu brenda. - I tha ketri dhe u futën brenda.

-      Shiko, këtu në pyll ka një burim me ujë, e quajnë burimi i bilbilave, sepse aty pijnë ujë bilbilat që të kenë zë më të mirë. Edhe ti po pive nga ai burim, do të vijë zëri. Por duhet të kemi kujdes nga dhelpra, se rrotullohet te burimi që të gjuajë ndonjë bilbil……

   - Ah se harova, me siguri je i uritur apo jo? -E pyeti ketri dhe i dha misër të hajë.

         

         Të nesërmen u nisën... Vërtet, pranë burimit qëndronte dhelpra.

U fshehën pas një druri dhe prisnin që ajo të largohet…

Por dhelpra s’kishte ndërmend të largohej... Po vinte nata, kështu që vendosën të këthehen në shtëpi..

       - Shiko, më lindi një ide: Kam një pluhur që të vë në gjumë. Do marrim një copë djathë dhe do i fusim pluhur. Kur do të shkojmë te burimi, do ja hedhim dhelprës që ta hajë dhe ta zërë gjumi. Prit të shkoj ta marr.- Tha ketri dhe mori një copë djathë dhe i hodhi pluhur.

   

  

    Në mëngjes u nisën te burimi…

     Kur arritën, ja hodhën djathin dhelprës. Ajo u habit kur e pa, por nga që ishte e uritur, e gëlltiti menjëherë...

     Pas një kohe të shkurtër, e zuri gjumi.

Gjeli menjëherë vrapoi te burimi dhe pasi piu ujë, i erdhi zëri dhe filloi të këndojë....

     (Kikiriku kikiriku)

- Pusho se do të zgjohet dhelpra! - I tha ketri

Por gjeli nga gëzimi nuk ndalej...

 (kikiriku)

Pastaj u larguan. U përshendetën dhe u ndanë:

Mirupafshim - I tha ketri

(kikiriku ) - ia ktheu gjeli

Goni kur e pa gjelin , u gëzua pa masë…

-      Oh sa më ke munguar o gjeli im besnik! - tha Goni dhe e perqafoi fort gjelin...

                       KËSULKUQJA DHE DHELPRA

Një ditë Kësulkuqja ishte duke luajtur me  shoqet e saja. Pas

 një kohe doli mami i saj dhe e thirri:

-         - Kësulkuqe , Kësulkuqe …

-         - Urdhero mami! 

-         - Do shkosh te gjyshja dhe do i dërgosh ushqim! - i tha mami.

-        -  Mami po ujku? - E pyeti  Kësulkuqja

-         -Ujkun e vrau gjahtari pra. -Iu përgjigj mami

-         - Po akoma nuk e kemi mbaruar lojën!  Ia këtheu Kësulkuqja.

-       

              Po hajde tani nisu se i kam pjekur pulë dhe do ftohet!

      Kësulkuqja e mori shportën dhe u nis. Duke ecur kah pylli, 

dhelpra dinake e nuhati erën e pulës së pjekur dhe doli në 

rrugë për ta pritur Kësulkuqen:

-         - Mirdita Kësulkuqe , ku po shkon kështu? - E pyeti           dhelpra.

-   

           - Ja te gjyshja, ti dërgoj ushqim . - Iu përgjigj Kësulkuqja.

-          - Dëgjova çfarë të kishte ndodhur me ujkun. Sa  zemërkeq, mirë ia bëri gjahtari. Po ti më dukesh pak e lodhur.  Të të ndihmoj pak, ma jep shportën ta mbaj deri te shtëpia e gjyshes... - I  tha dhelpra.

         Dhe u nisën… Dhelpra ecte pas Kësulkuqes dhe kohë pas  

kohe e fuste kokën në shportë dhe hante nga pula, derisa e hëngri të gjithë. Kur arritën te shtëpia e gjyshes, ia dha shportën Kësulkuqes dhe u largua. Kësulkuqja shpejt e shpejt  e hapi derën e shtëpisë, i thirri gjyshes:

-         

            -Gjyshe, gjyshe , ja ku e ke ushqimin. Ika unë se më presin shoqet…

            

            E la shportën dhe me vrap  u kthye te shoqet e saj…

            Gjyshja e vendosi shportën mbi tavolinë që të hajë. Por, kur e pa shportën veç me eshtrat e pulës, u habit shumë. Menjëherë i telefonoi mamit të Kësulkuqes…

        Edhe mami i Kësulkuqes u habit shumë kur dëgjoi. Doli jashtë për ta pyetur Kësulkuqen:

-         

          - Eja këtu Kësulkuqe!

-         

             - Urdhëro mami!

-         

            -Moj vajzë, çfarë i bëre pulës që e dërgove te gjyshja? Mos vallë e hëngre? - E pyeti mami.

-         

            -Jo mami , si ma dhe ashtu ia dërgova gjyshes. - Iu përgjigj Kësulkuqja.

-         

             -Mos e le ndokund rrugës? E pyeti përsëri mami.

-            - Jo, veç rrugës  më ndihmoi dhelpra.  Ajo e mbajti deri te gjyshja…

-            

            - Ah, ajo dhelpra dinake, ajo e paska ngrënë. Tani do ia punojë  mirë unë asaj ziliqar - Tha mami   i Kësulkuqes dhe hyri brenda dhe poqi dy pula. Njërën pulë e mbushi plot me djegëse. E futi në shportë dhe ia dha Kësulkuqes. I tha se ajo pulë është me djegëse dhe se është për dhelprën, por mos i tregojë asaj…

        Kësulkuqja u nis kah pylli. Dhelpra përsëri e nuhati erën e pulës, dhe menjëherë doli te rruga:

           - Ooo Kësulkuqe, a përsëri te gjyshja!  Obobo sa e lodhur  më dukesh! Ma jep, ma jep shportën ta mbaj unë! - tha dhelpra dhe e mori ta mbajë shporten e Kësulkuqes. 

        Dhe si herën tjetër, dhelpra përsëri e hëngri pulën. Por në një moment filloi ti djegë aq shumë goja dhe stomaku, sa që duke u hedhur iku me vrap….

     Kësulkuqja qeshi. E mori shportën dhe u kthye në shtepi  që ta marë pulën tjetër e t`ia dërgojë gjyshes….

     Që atëherë dhelpra nuk u duk më…